Bran, to grupa założona w 1999 roku w czeskiej Pradze przez, przybyłego wprost z Lorient w Bretanii, Davida Pajota. Słowo Bran, w tłumaczeniu z języków celtyckich oznacza kruka, a w legendach pojawia się jako ptasi posłaniec. Bran to także imię legendarnego brytyjskiego króla, który występuje także w mitologii irlandzkiej, walijskiej i bretońskiej. W irlandzkiej literaturze w ósmym wieku opisane zostały „Podróże Brana” a rumuńskie miasto Bran związane jest z opowieścią o Drakuli. Historyczna kraina w Czechach nosi nazwę pochodzenia celtyckiego, Bohemia, więc nie jest dziwne, iż grupa stąd pochodząca gra taką muzykę. Zespół poświęcił się, w szczególności, muzyce bretońskiej. Ich interpretacje są przyjemne, subtelne i odprężające. W swoim graniu posługują się skrzypcami, fletem, akordeonem, klarnetem, bombardą i gitarami.
Historia
Grupę Bran założył, wraz z kilkoma przyjaciółmi, w 1999 roku w Pradze David Pajot, flecista pochodzący z Lorient w Bretonii. W lecie w połowie sierpnia 1999 roku Bran gości na międzynarodowym festiwalu muzyki celtyckiej w Lorient w Bretanii „The Festival Interceltique de Lorient”. Grupa podpisała kontrakt na 5 koncertów i gra tam w barze należącym do Australijczyka Stiffa Café du port. Zaprzyjażniają się z bretońskim zespołem Deskomp i postanawiają zagrać razem improwizowane jam session. We wrześniu, pop powrocie do Pragi zaczynają występować w prestiżowych klubach (Akropolis, Roxy, Klub Železná). Entuzjastycznie są przyjmowani również i w innych czeskich miastach (Tabor, Pilzno, Kladno, Slaný).
W 2000 roku ukazała się pierwsza płyta „Ruz”, w pierwszym składzie grupy: David Pajot – śpiew, bombarda, whistle; Ludmila Chábová – skrzypce; Martin Vejvoda – gitara; Tomáš Nedělka – dudy, whistle; Zdeněk Rudolský – perkusja.
Grupa kontynuuje koncerty. W lutym 2001 roku następują duże zmiany w składzie (nie pierwsze zresztą). Muzycy postanawiają się skupić bardziej na tradycji bretońskiej, pomijając trochę muzykę pochodzenia irlandzkiego. Na przełomie 2001 i 2002 roku, w repertuarze zespołu, a oprócz tradycyjnych pieśni, pojawiają się własne pomysły autorstwa założyciela i lidera grupy Davida Dewi Pajota.
W 2002 roku, w grupie pojawia się flecistka Petra Lukášová oraz akordeonista Thomas Görtler a wcześniej gitarzysta basowy Prokop Saidl. W 2003 roku ukazuje się album „Chemins de sel”, którego nazwa łączy się, z jednej strony, z wędrówkami morskimi tysięcy żeglarzy a, z drugiej, przypomina wędrówki Celtów, którzy w obrocie handlowym używali, pochodzącego z Hallstatt w dzisiejszej Austrii, „białego złota”, czyli soli. Premiera płyty miała miejsce w lipcu 2003 roku w klubie irlandzkim „Joshua Tree” w Domu Słowiańskim w Pradze.
Grupa odwiedza Bretanię w sierpniu 2003 i 2004 występując tam w czasie swojej trasy koncertowej. Dają też koncerty w Europie środkowej. Do Bretanii powracają w 2005 roku na celtycki festiwal w Lorient.
12 maja 2005 roku, Bran wydaje album „Coast of Bohemia” (cytat z „Zimowej opowieści” Szekspira), z który z powodzeniem prezentuje na festiwalu Interceltique w Lorient. Muzyka i teksty na płycie stanowią spójną całość i opowiadają o wymyślonej krainie „Wybrzeże Czech”, w której można znaleźć menhirowe pole Kermario, na którym spotykają się golem, Corto Maltese i dobry wojak Szwejk.
Oprócz stałych występów w Czechach Bran odbywa serię występów w całej Europie, zwłaszcza we Francji, Niemczech, Włoszech i Polsce.
W styczniu 2006 roku, przychodzi gitarzysta Vojtech Jindra i powoli zaczyna się kształtować obecna forma grupy. Na przełomie 2007 i 2008 roku grupa zmieniła się znacząco, poprzez wprowadzenie nowej sekcji rytmicznej, składającej się z Petra Tichego (kontrabas) i Zbyněk Tokhi Krupa (perkusja). W tym składzie powstały nowe rozwiązania i nowe oryginalne piosenki, które znalazły się na albumie „An delienn”, wydanym w 2008 roku. Nowy album został nagrany przed latem 2008 roku w studiu Solisko w Černošicach. Oprócz już znanych twarzy jak David Pajot, Petra Lukasova-Scarfogliero czy Tomáš Görtler pojawiają się nowe - basista Petr Tichy i perkusista Zbyněk Tokhi Krupa oraz gitarzysta i multiinstrumentalista Vojtěch Jindra. Jako goście na płycie zagrali: Frédéric Jacq (śpiew), Markéta Langová (skrzypce) oraz Radim Chrobok (instr. Perkusyjne). Płyta zawiera 15 utworów, a oprócz aranżacji tradycyjnych utworów pojawiają się własne kompozycje członków grupy. Melodie taneczne przeplatane są piosenkami, które, pod wpływem starych legend bretońskich, snują opowieści o morzu, a jedna z nich przenosi nas do Czech.
Następnie grupa promuje nową płytę w czasie trzytygodniowego tournee po Bretanii, gdzie pojawia się jako support przed występem lokalnych gwiazd, takich jak Cécile Corbel, Penn Gollo i Dan Ar Braz.
W następnym roku w zespole pojawia się flecista Robert Fischmann z etno-folkowej, czeskiej grupy Taliesyn. W czasie dyskusji na temat nowego albumu, wokalista David Pajot decyduje przenieść się na stałe do Kanady, a grupa jest na krawędzi rozpadu. Ostatnia nagrania z tym muzykiem, założycielem grupy pojawiają się na płycie koncertowej „En concert”, która ukazuje się w sierpniu 2010 roku a zawiera nagrania zarejestrowane w kwietniu na Morawach, na ostatnich koncertach z Davidem i oddaje wiernie wyjątkową atmosferę jednego zwykłego wieczoru w towarzystwie tego czeskiego – francuskiego zespołu.
W grudniu tego samego roku, David żegna się w czasie trzech koncertów w Pradze w poetyckim pubie w Balbinowie, plus jeszcze jednym w ostatniej chwili, zagranego w związku z dużym zainteresowaniem, tuż przed odlotem Davida.
Grupa jest zdecydowana kontynuować i odbywa próby w nowym składzie w postaci siedmiu członków, z Radim Chrobokiem na bębnach i wokalistką Sarą Navarro, od lat mieszkającą w Pradze, a pochodzącą z Bretanii. Pajota zastępuje saksofonista Michał Wróblewski. Nowy skład odbywa swój debiut w czerwcu 2011 roku, występując przed koncertem najsłynniejszego muzyka z Bretonii, Alana Stivella w Czeskim Krumlowie.
Jednocześnie nagrywa piosenkę „Dodo M'amour“ na płycie dla dzieci „Bongo BomBarďák“.
Po udanych występach w Polsce Sara Navarro zapowiada że, ze względów zdrowotnych, nie może uczestniczyć w letnich festiwalach „Keltská noc”, „Sázavafest”, „Prázdniny w Telczu” i innych. Flecista Robert Fischmann szybko uczy się śpiewać kilka utworów, aby grupa mogła wystąpić na festiwalu Keltská noc . Chociaż rozwiązanie to jest początkowo postrzegane jako tymczasowe, nowy wokalista tak dobrze daje sobie radę, że grupa decyduje się kontynuować w sześcioosobowym składzie, gdy Sara Navarro jesienią 2011 roku definitywnie postanawia opuścić Bran i wrócić do Francji.
Grupa Bran wystąpiła na X Festiwalu Muzyki Celtyckiej „Zamek” w Będzinie w 2012 roku.
Do składu przyjęty jest nowy perkusista Jan Chalupa i zespół w obecnej formie występuje na koncertach oraz przygotowuje nowy album „Le carnet noir”, wydany w listopadzie 2012. Bran powraca do celtyckiej muzyki pochodzącej z Bretanii, do mistycznego klimatu starych legend, tradycyjnych tańców oraz piosenek o morzu. Nazwa albumu, a także okładka, nawiązuje do czarnego notatnika Davida Pajota, w którym prowadził zapiski w czasie podróży a jednocześnie ma świadczyć o tym, że Bran będzie pisał kolejny rozdział w swojej historii i udowodnić, że może działać i osiągnąć sukcesy, nawet po opuszczeniu grupy przez Pajota. Utwory na płycie można podzielić na trzy grupy. Pierwsza składa się z charakterystycznych aranżacji pieśni bretońskich. Płytę rozpoczyna „Marzhin Foll”, na melodię „Paddy's Lamentation”, opisuje maga Merlina, jako antybohatera a kolejny „Tri martolod” jest prezentem dla fanów grupy i pojawia się na płycie powtórnie po wielu latach (był na „Ruz” w 2000 roku). Druga grupa zawiera piosenki w języku francuskim: smutną balladę z Normandii „Quand je menai mes chevaux boire”, pop-jazzowy kawałek „La jument de Michao”, w którym kapela zachowuje swój oryginalny akustyczny dźwięk, pogodna piosenka „Lundi mardi” o lubieżnym szewcu i wreszcie delikatnie erotyczna „Le phare”, do słów bretońskiego poety Tristana Corbiere'a. Album uzupełniają utwory instrumentalne, z których, oprócz tradycyjnego tańca „Laridée-gavotte”, wszystkie są autorstwa członków grupy, począwszy byłego lidera i założyciela Davida Pajota, akordeonisty Tomáša Görtlera a przede wszystkim, z gitarzysty i producenta płyty, Vojtěcha Jindry. Jest także piosenka „An dro”, na podstawie rytmicznych, bardzo rozpowszechnionych bretońskich układów tanecznych, a także tytułowy walc „Le carnet noir”, trochę przypominający muzykę filmową Yanna Tiersena i końcowe dzieło „La Croisée” , w którym można usłyszeć głos Davida Pajota, który przeniósł się za granice na stałe po wydaniu albumu „En koncert”.
W 2014 roku następują zmiany personalne. Michal Wróblewski decyduje się na dalsze studia za granicą a Jan Chalupa przechodzi do grupy Voila. Na ich miejscach pojawiają się saksofonistka Helena Markova i perkusista Petr Mikes. Helena Markova grała wcześniej w zespołach folkowych i jazzowych, takich jak: Deneb, M3, Ruchadze Band, Poitín, Work in Progress i Ciúnas. Petr Mikes grał jazz w zespołach Hot Sisters, Magnum Jazz Bigband, ALO Trio Band, The Tap Tap oraz uczestniczył w projektach muzycznych Adam Tvrdý / Brian Charette – Suspicious Activities, Betty Lee Song Project. Zespół w nowym składzie, wiosną 2015 roku nagrał kompilację poświęconą czeskiemu bardowi Vladimirowi Mišíkowi. 10 listopada 2016 roku ukazuje się nowa płyta „Beaj Vat!”, co oznacza bretońską drogę. Płyta oferuje zróżnicowany muzycznie bretoński folklor, wykonywany zarówno w języku angielskim jak i po czesku.
Skład: Robert Fischmann – śpiew, flet, whistle (instrumenty perkusyjne, fortepian) Vojtěch Jindra – gitara akustyczna, instrumenty perkusyjne (inne instrumenty strunowe) Tomáš Görtler – akordeon, śpiew Petr Tichý – kontrabas Helena Marková – saksofon, whistle Petr Mikeš – perkusja
W grupie grali: David Pajot – śpiew, bombarda, klarnet, whistle Sara Navarro – śpiew, perkusja Greta Kelly – skrzypce Noël O’Brien – bodhrán Prokop Saidl – gitara basowa, śpiew Markéta Langová – skrzypce Markéta Kautznerová – skrzypce Ludmila Chábová – skrzypce Petra Lukášová – flet Mirek Kašpar – gitara Petr Brousil – gitara Martin Vejvoda – gitara Tomáš Nedělka – dudy, flet Petr Vašek – gitara Jakub Severin – perkusja Zdeněk Rudolský – perkusja Tokhi – perkusja Radim Chrobok – bębny Michal Wróblewski – saksofony , klarnet Jan Chalupa – perkusja, instrumenty perkusyjne
Goście: Frédéric Jacq – śpiew Katka García – śpiew Lukáš Svoboda – didgeridoo Tomáš Valášek – kastaniety
Dyskografia:
Bran "Ruz" CD, 2000
David Pajot – śpiew, bombarda, whistle; Ludmila Chábová – skrzypce; Martin Vejvoda – gitara akustyczna; Tomáš Nedělka – dudy, whistle; Zdeněk Rudolský – perkusja
Chemins de sel CD, 2003
David Pajot – śpiew, bombarda, klarnet, whistle; Tomáš Görtler – akordeon; Markéta Langová – skrzypce; Mirek Kašpar – gitara akustyczna; Petra Lukášová – flet; Prokop Saidl – gitara basowa
The Coast of Bohemia CD, 2005
David Pajot – śpiew, bombarda klarnet, whistle; Tomáš Görtler – akordeon; Markéta Kautznerová – skrzypce; Mirek Kašpar – gitara akustyczna; Petra Lukášová – flet; Prokop Saidl – gitara basowa
An delienn CD+MP3, 2008
David Pajot – śpiew, bombarda, klarnet, whistle; Vojtěch Jindra – gitary, gitara basowa, banjo, mandolina, lira korbowa, instr. perkusyjne; Tomáš Görtler – akordeon, śpiew; Petra Lukášová Scarfogliero – flet; Petr Tichý – kontrabas; Zbyněk Tokhi Krupa – perkusja
Grupa Kornog często jest uznawana za jedną z najlepszych grup bretońskich. Być może przyczyniły się do tego udane trasy koncertowe w Stanach Zjednoczonych a być może sposób prezentacji tejże muzyki, przeznaczony do słuchania, bardzo łatwy w odbiorze, docierając do naprawdę szerokiego grona. Typowe dla grup folkowych z Bretanii jest granie muzyki w tradycji "Fest Noz", czyli do zabaw tanecznych, w których uczestnicy tańczą w grupach wykonując stepujące kroki. Dla wielu amerykanów Kornog jest synonimem bretońskiej muzyki. Samo słowo oznacza po bretońsku "wiatr z zachodu".
Grupa powstała w 1980, gdy spotkała się trójka muzyków: Jamie McMenemy (wcześniej związany ze szkocką formacją Battlefield Band), Soig Siberil i Christian Lemaitre. Wkrótce dołącza do nich Jean-Michel Veillon.
Jamie McMenemy (śpiew, bouzouki, mandolina) był wcześniej związany z grupą Battlefield Band, lecz w czasie trasy w Bretanii, tak go oczarowała tutejsza muzyka, że przeniósł się tutaj w 1979 roku a w dwa lata później nagrał solowy album "The Road to Kerrigouarch" z pomocą Soiga i Christiana. Wkrótce uformowali grupę. Dzięki obecności Jamie'go, w repertuarze zespołu można znaleźć tradycyjne szkockie ballady. Kornog miał dwa okresy aktywności. Pierwszy w latach 1982-1987. Ponowna działalności miała miejsce w latach 1999-2000.
Christian Lemaitre wychował się w Paryżu, w społeczności bretońskiej. Tutaj nauczył się gry na skrzypcach. Lemaitre grał również w grupie Storvan, grającej w tradycji Fest-Noz. Towarzyszył też kilka razy takim znanym skrzypkom jak Kevin Burke i Johnny Cunningham jako Celtic Fiddle Festival.
Jean-Michel Veillon był pierwszym, który użył drewnianego fletu wykonując muzykę bretońską. Grając na bombardzie (odmiana oboju) od jedenastego roku życia, nauczył się sam grać na flecie w 1977 roku i jest uznawany za jednego z największych wirtuozów tego instrumentu.
Soig Siberil, gitarzysta, znany był wcześniej z występów z grupą Gwerz. Opuścił Kornog w 1986 roku po nagraniu płyty "Ar Seizh Avel", wybierając udaną karierę solową. Na płycie "Kornog IV" z 1987 roku zastąpił go gitarzysta Gilles Le Bigot (przyszedł ze Skolvan). Kolejnym gitarzystą jest Nicolas Quemener, który zastąpił Siberila również w grupie "córce" Pennou Skoulm. Nicolas jest także członkiem grupy Skeduz, grjącej w tradycji "Fest Noz" a wcześniej grał również w grupie Arcady. Wychował się w Angers, we Francji a studiował perkusję.
Grupa do dzisiaj, od czasu do czasu, grywa razem a niektórzy członkowie zespołu grają w duetach (2010 - koncerty duetu Siberil-McMenemy), jednakże przez większą część czasu zajmują się działalnością w założonej przez siebie grupie Pennou Skoulm. Grupa Pennou Skoulm ma, podobnie jak Kornog, dwa okresy działalności, pierwszy 1982-1990 (album w 1985 roku) i ponownie od 2008 roku (album "Trinkan" z 2009 roku). Kornog, po reaktywacji, wydał płytę "Kornog" w 2000 roku.
Dyskografia: 1983: Kornog
1984: Premiere: Live in Minneapolis
1985: (Pennou Skoulm): Pennou Skoulm
1985: Ar Seizh Avel
1987: Kornog IV
2000: Korong
2009: (Pennou Skoulm): Trinkan
